Migren Nedir, Tetikleyen Faktörler Nelerdir?

Migren Nedir?

Migren, ataklar hâlinde görülen baş ağrısı türüdür. Migren atakları bazı kişilerde yılda 1-2 kez görülürken bazılarında aynı ay içinde birkaç kez görülebilir. Bu, aynı zamanda migren hangi sıklıkta olur sorusunun da yanıtıdır. Migren atakları, çoğunlukla çok şiddetlidir ve ağrı sırasında kişi ışığa ve sese karşı aşırı duyarlıdır. Aynı zamanda bulantı ve kusma da migren atakları sırasında görülebilir. Migren belirtileri olarak da tanımlanan bu şikayetler kişinin, günlük aktivitelerini yapmasını zorlaştırır. Genetik ve çevresel faktörlerin etkili olduğu migren, auralı ve aurasız olarak iki farklı tipe sahip olsa da toplumda yaklaşık %80 oranında aurasız tipte görülür: Auralı migren şu şekilde açıklanabilir:

Auralı Migren Nedir?

Baş ağrısından önce kişide bazı nörolojik belirtiler oluşabilir. Migren aurası olarak da tanımlanabilen bu durumda kişi, görsel veya duyusal belirtilerden yakınır. Kısa süreli olan bu belirtiler, genellikle titrek, parlak ışıklar ve geometrik şekillerin görülmesi şeklindedir. Duyusal aura ise vücudun bir bölümünde, el, bacak, çene, ağız ve dilde uyuşma ya da karıncalanma ile karakterizedir. Migren, çözümü olan bir hastalık olsa çoğunlukla hastalar bu ağrıları sıradan baş ağrısı ile karıştırır ve şikayetlerini, ağrı kesicilerle gidermeye çalışır. Oysaki migren atak tedavisi, migren tanısını koyulmasının ardından migren için geliştirilen farklı türde ilaçlarla yapılır. Sıklıkla sorulan “Migren başlangıcı belirtileri nelerdir?” sorusu şu şekilde yanıtlanabilir.

Migren Belirtileri Nelerdir?

Migren, ataklar hâlinde görülen baş ağrısı tipidir. Migrenin başlangıç dönemi, prodrom dönem olarak adlandırılır. Bu dönemin ardından aura dönemi ve daha sonra ağrı dönemi başlar. Dolayısıyla migren belirtisi, hastalığın dönemleri arasında farklılık gösterir. Ağrının henüz başlamadığı dönem olan, prodrom döneminde görülen belirtilerden bir kısmı şu şekilde sıralanabilir:

• Depresif ruh hâli,

• Durgunluk ve donukluk,

• Düşüncelerde yavaşlama,

• Konsantrasyon ve dikkat eksikliği,

• Aşırı duyarlı ve tepkisel ruh hâli,

• Konuşurken takılma ve kelime bulmada güçlük,

• Işık, ses ve kokulara karşı hassasiyet,

• Uyku isteği ve esneme,

• Açlık ve iştah artışı,

• Bol su tüketimi ve idrara çıkma isteğinde artış,

• Şişkinlik hissi,

• Kabızlık ya da ishal.

Migren atağının başlangıç dönemi olan prodrom döneminin ardından hastaların yaklaşık olarak %20’sinde aura dönemi başlar. Baş ağrısından hemen önce ya da başlangıcında oluşan aura dönemi, duyusal ya da görsel belirtilere yol açar. Görsel aura genellikle titrek ve parlayan ışıklar şeklindedir. Parlak noktalar ve geometrik şekiller görülebilir. Migren çift görme ya da bulanık görme gibi şikayetlerin yanı sıra geçici görme kaybına da yol açabilir. Auralı dönemde görülen duyusal belirtiler ise kol ve bacaklarda karıncalanma, iğne batma hissi, yüz ya da vücudun tek tarafında uyuşma hissi veya güç kaybı, kontrol edilemeyen ani hareketler ve konuşma güçlüğü şeklinde oluşabilir. Kademeli olarak başlayan bu ataklar, zaman içinde artar ve yaklaşık 20 ile 60 dakika kadar sürer.

Auralı dönemin ardından, ağrı dönemi başlar. Halk arasında migren atağı olarak da adlandırılan ağrılı dönemde yaygın olarak görülen migren belirtilerinin bir kısmı şu şekildedir: Hastaların yaklaşık %20’sinde ağrı, hep aynı bölgeden başlar. Ense ve başın arka tarafından ya da başın farklı bir bölümünde başlayan rahatsızlık hissi, zaman zaman ağırlık hissine de yol açar. Bulantı, kusma, iştahsızlık, bulanık görme gibi belirtiler, bu dönemde görülebilir. Bazı hastalar dokunmaya karşı da duyarlı olabilir ya da baygınlık geçirebilir. Genellikle tek taraflı olan migren tipi baş ağrısı, yarım saat ile iki saat arasında şiddetlenir. Ağrı şiddetinin değişken olduğu bu dönemde kişi, ışığa, sese ve kokulara karşı hassaslaşır. Normalde kişinin hoşuna giden yemek ya da parfüm kokuları dahi bu dönemde kişiye tahammül edilemez gelebilir. Zonklayıcı tipte bir ağrıya neden olan migrenin yol açtığı baş ağrısı, fiziksel aktivite ile birlikte şiddetlenebilir. Sıklıkla sorulan “migren ağrısı nasıl olur?” sorusu bu şekilde yanıtlanabilir.

Ağrının sona ermesiyle birlikte kişi kendisini rahatlamış ancak yorgun ve bezgin hisseder. Bazı kişilerde tatlı yeme isteğinde ve idrara çıkma ihtiyacında artış olabilir. Tedavi edilmediğinde 4 ila 72 saat sürebilen migren atakları, haftada birkaç kez tekrarlayarak kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bursa migren tedavisi nöroloji uzmanları tarafından yapılır.

Migreni Tetikleyen Faktörler Nelerdir?

Migren tetikçileri olarak da anılan faktörler, migren ağrısının oluşmasına yol açabilir. Her kişide farklı olan migren tetikleyicileri, fiziksel etkenlere ya da beslenmeye bağlı olabilir. Sıkça sorulan “Migreni ne tetikler? Ya da “ Migren nasıl tetiklenir?” sorularının yanıtları şu şekilde sıralanabilir:

• Yorgunluk,

• Uykusuzluk,

• Stres,

• Aşırı gürültüye ya da ışığa maruz kalmak,

• Açlık veya öğün atlamak,

• Az su tüketimi,

• Çikolata, kakao, peynir ve diğer süt ürünleri,

• Narenciye ürünleri ve muz,

• Mayalı yiyecekler ve incir, üzüm gibi kuru meyveler,

• Tütsülenmiş deniz mahsulleri,

• Tatlandırıcı ve koruyucu içeren ürünler,

• Konserve besinler ve turşu,

• Baharatlı besinlerin tüketimi,

• Aşırı miktarda çay ve kahve içmek,

• Ani iklim değişimleri ve hava kirliliği,

• Lodos,

• Uzun süre güneş altında kalmak ya da soğuğa maruz kalmak,

• Yükseklik değişimi,

• Alkol kullanımı,

• Sigara dumanı solumak,

• Uzun süre hareketsiz oturmak,

• Yoğun efor,

• Parfüm gibi keskin kokulara uzun süre maruz kalmak,

• Östrojen hormon seviyesinin düşmesi gibi bazı hormonal sebepler,

• Doğum kontrol ilaçları ve bazı damar genişletici ilaçlar.

Yukarıda sıralanan migren tetikleyici faktörlerin bir kısmı, kişide migren ağrısının oluşmasına yol açabilir. Kişinin zaman içinde kendi migren atağını tetikleyen etkeni öğrenmesi ve bu durumlardan uzak kalması, ağrının oluşmadan önlenmesine yardımcı olur. Nöroloji uzmanı tarafından kişiye özel olarak düzenlenen tedavinin yanı sıra bu etkenlerden uzak durmak da migren çaresi olarak tedaviye yardımcıdır. Migren ilaçları hakkında kullanılan ilaç ve dozlarının doğru şekilde ayarlanması son derece önemlidir. Bir başkasının ağrısına iyi gelen ilaçlar, hekime danışılmadan kullanılmamalı ve muayene olmadan migren bandı önerisi ya da migren ağrısı için ağrı kesici tavsiyesi istenmemelidir.

Migren Tanısı Nasıl Koyulur?

Migren tanısı, klinik muayene ile koyulur. Ancak uzman hekim, gerekli gördüğünde laboratuvar testleri ve radyolojik görüntüleme yöntemlerine başvurabilir. Hastanın baş ağrısı şikayetiyle nöroloğa başvurmasının ardından hekim hastanın öyküsünü dinler. Ağrının nasıl başladığı, ne sıklıkta olduğu, hangi bölgede yoğunlaştığını öğrenmeye yönelik sorular sorar. Migren herhangi bir fiziksel bulguya yol açmasa da hekim, migren dışı rahatsızlıkları elemek için fizik muayene yapar. Hekim gerekli gördüğünde diğer hastalıkları elemek için, beyin MR’ı ya da beyin tomografisi isteyebilir. Tüm muayene ve tetkiklerin ardından tanı netleştirilir.

Migren Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kişiye migren tanısının koyulmasının ardından migrene bağlı baş ağrısı şikayetlerinin sıklığına ve şiddetine göre tedavi düzenlenir. Migren ağrısı seyrek ise atakların rahat geçirilmesine yönelik kriz tedavisi uygulanır. Haftada 1’den daha sık görülen migren atakları için koruyucu tedavi düzenlenerek, ağrının sıklığı ve şiddetinin azaltılması hedeflenir. Hekim, hastayı migren hastalığı hakkında ayrıntılı olarak bilgilendirir. Düzenli uyku, beslenme, egzersiz gibi önerilerde bulunur. Kişinin hayat kalitesini bir hayli düşüren migrenin tedavisi için kişi, hekimin verdiği ilaçları düzenli olarak belirtilen dozda almalı ve günlük yaşamını, migren tetikçilerine göre düzenlemelidir. Migren tedavisinde yeni bir yöntem olan migren iğnesi ya da yaygın olarak bilinen adıyla migren aşısı uygulanabilir. Bursa migren tedavisi için sağlık kuruluşlarına başvurarak tedavi olabilir ve yaşam kalitenizi yükseltebilirsiniz.

Migren İçin Hangi Doktora Gidilir?

Migren, pek çok farklı semptoma yol açan nörolojik bir hastalıktır. Migren belirtilerinden bir ya da birkaçının olduğu kişiler, sıklıkla “migren için hangi bölüme gidilir?” diye sorar. Migren ağrısının tanı ve tedavisi için hastanelerin nöroloji polikliniklerine başvurarak nöroloji uzmanlarına muayene olmak gerekir. Migren için hangi doktor ya da migren için hangi bölüme gidilir soruları bu şekilde yanıtlanabilir.

Eğer siz de kendinizde migren belirtilerinden bir ya da birkaçının olduğunu düşünüyorsanız, bir nöroloji hekimine başvurarak tedavi olabilir ve yaşam kalitenizi yükseltebilirsiniz.